Núi Bà Đen được biết đến là ngọn núi cao nhất của vùng Nam Bộ do đó quanh năm nơi đây đều được bao phủ bởi mây mù.
Nhìn chung nơi đây có kiến trúc khá cổ kính, hoang sơ với nhiều lớp mái bê tông giả ngói đó, thiết kế hoa văn chạm khắc hình rồng hình phượng vô cùng tinh tế, đặc sắc.
Danh lam thắng cảnh của núi Bà Đen thu hút hàng ngàn du khách trong và ngoài nước. Dưới đây là một số bài văn thuyết minh về núi Bà Đen giúp các em có thêm tư liệu cho đề tài này.
Bài viết số 1: Núi Bà Đen – Thắng cảnh nổi tiếng của Tây Ninh
“Ừ đây là núi Bà Đen
Khói đời nghi ngút nỗi niềm cơ duyên
Dọc theo triền núi nghiêng nghiêng
Cáp treo lơ lửng nối miền tĩnh tâm.”
Nhắc đến Tây Ninh một vùng đất thuộc khu vực Nam Bộ là nơi được mệnh danh là thiên đường của bánh tráng, muối tôm,…địa điểm du lịch nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Một trong số đó phải kể đến địa danh núi Bà Đen đã gắn liền từ bao đời nay với vùng đất Tây ninh thơ mộng, yên bình, mang đến cảm giác trải nghiệm thú vị cho du khách khi ghé thăm.
Núi Bà Đen được biết đến là ngọn núi cao nhất của vùng Nam Bộ với độ cao 986m do đó mà quanh năm nơi đây đều được bao phủ bởi mây mù. Do địa thế đặc biệt này mà nơi đây còn có tên gọi là Vân Sơn, ngày nay nhiều người thường gọi nó là núi Điện Bà.
Nơi đây thường được tương truyền rất nhiều về huyền thoại xa xưa, có người kể rằng xưa có cô Lý Thị Thiên Hương là người ở Trảng Bàng, nhưng vì tình duyên trắc trở, lận đận mà buồn tuổi nên cô đành bỏ lên núi, thì không may gặp phải bọn cướp chúng đã giết chết, xác bị khô đen.
Và cũng nghe nói một tương truyền khác kể lại rằng vào khoảng cuối thế kỷ 18 trong giai đoan “Trịnh Nguyễn phân tranh” có một người anh hùng tên là Lê Sĩ Triệt với tài cao, chí lớn, quyết tâm đánh đuổi quân ngoại xâm mà đành chia tay người yêu là Lý Thị Thiên Hương lên đường làm chí lớn.
Dù vậy, cô gái vẫn rất chung tình, giữ trọn tiết hạnh đợi chàng trở về, thế nhưng xung quanh nàng là bao ác bá ngày đêm dồm ngó nàng. Một hôm nàng bị chúng cưỡng hiếp vì quá đau khổ mà gieo mình xuống núi để giữ trọn đạo.
Sau đó, sư trụ trì là người được Thiên Hương báo mộng về tìm nơi thân thể đang rã đi của mình, thì lúc đến chỉ còn là một bộ xác khô đen.
Để tưởng nhớ người con gái đức hạnh nhưng lại có kết thảm nên đã lập bàn thờ, mai tang cho cô, sau đó người dân ở đây thường hay đến để chiêm bái, cầu nguyện để được hộ trì mà sau này núi có tên là Bà Đen.
Nói đến núi Bà Đen đây là một quần thể di tích lịch sử to lớn vĩ đại của nhân loại, là một biểu tượng lâu đời của vùng đất Tây Ninh. Được biết đến là nơi với phong cảnh sơn thủy hữu tình, nên thơ, núi Bà Đen nằm trong quần thể di tích văn hóa lịch sử núi Bà Đen.
Từng được mệnh danh là “Đệ nhất thiên sơn” nghĩa là ngọn núi cao nhất miền Nam Viêt Nam với độ cao 986m tính từ chân núi. Được biết đây là nơi có từ thời xa xưa cách đây khoảng 300 năm là một vùng đất nhô lên khỏi đồng bằng giữa một rừng già hiểm trở, hoang vu, bí hiểm.
Quần thể di tích đucợ trải rộng lên đến 24 km, bao quanh là rừng núi, cây cối xanh um tùm, đường đi lên cũng vô cùng quanh co, khúc khủy, ngày nay đã được tu sửa đã khá dễ dàng thuận tiên di chuyển. Khi lên đến đỉnh núi du khách sẽ được tận mắt thấy được không gian bao la rộng lớn quang cảnh hùng vĩ của vùng trời.
Đặc biệt núi Bà Đen tọa lạc ở vị trí đắc địa, khi nhìn về hướng Đông Nam sẽ thấy được ngọn núi Phụng và khi nhìn về Tây Bắc sẽ là ngọn núi Heo. Điểm đến khiến du khách vô cùng thích thú đó là Điện Bà, là nơi nằm cách mặt nước biển với độ cao 250m về sườn Đông Nam của núi.
Khuôn viên có khoảng sân rộng trên 2000 mét vuông quần tụ xung quanh là các ngơi chùa Phật và chùa Tổ mang tính ngưỡng thiêng liêng cao quý. Được biết theo sách “Ngọn đuốc cửa thiền” thì xa xưa hang Điện Bà chỉ là một hang động tự nhiên được hình thành do đá núi cấu tạo chồm ra ngoài che một khoảng không gian rộng 30m2.
Bên trên sẽ là hai tầng mái bê tông được thiết kế giả ngói có tổng cộng 8 đầu đao vươn ra bốn phía, bên trong sẽ có bàn thờ bà đặt ngay chính giữa, trên là ngai tượng Bà và hai cô thiếu nữ đứng hầu hai bên.
Nằm trên cùng một mặt bằng sân, ngoài Điện Bà còn có chùa Bà hay được gọi là Linh Sơn Tiên Thạch Tự. Chùa được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 19, được cấu tạo hoàn toàn bằng gỗ cây sao, bên trong còn có một nhà giảng.
Đi từ dưới lên sẽ đi qua một bậc thang bằng đá có lan can bằng sắt ở hai bên, dẫn lên một khoảng mặt bằng phía trước cửa hang, tại đây thường là nơi có gió lùa rất mát mẻ nên đươc đặt là hang Gió.
Nhìn chung nơi đây có kiến trúc khá cổ kính, hoang sơ với nhiều lớp mái bê tông giả ngói đó, thiết kế hoa văn chạm khắc hình rồng hình phượng vô cùng tinh tế, đặc sắc.
Thường là vào tháng giêng hằng năm nơi đây thường rất đông đúc, là lúc các tín nữ thiện nam từ khắp các nơi về tụ hội viếng lễ, thắp hương cầu bình an, tài lộc, may mắn cho năm mới. Vào ngày mùng 5 tháng giêng sẽ là ngày diễn ra lễ vía bà, sẽ là lúc đông khách đến viếng lễ nhất.
Di chuyển đi lai trên núi giờ đã thuận tiện hơn xưa, được đầu tư cáp treo để đưa du khách từ chân núi lên đến đỉnh núi. Do được cấu tạo là một khối đất nhô lên giữa một đồng bằng nên nhìn từ xa trông núi Bà Đen giống như một cái bát úp ngược lai to lớn, hùng vĩ lạ thường.
Từ trên cao nhìn xuống, mây trời bao quanh xanh biếc, khí hậu lại mát mẻ dễ chịu thường khiến cho tâm hồn mình nhẹ nhàng, thư giãn, bỏ quên đi hết sự mệt nhọc mà thả hồn vào thiên nhiên tận hưởng một danh lam thắng cảnh có một không hai này.
Đỉnh núi cũng được biết đến là nơi thường được du khách lựa chọn để tổ chức cắm trại hay các hoạt động vui chơi, giải trí, đặc biệt đây còn là địa điểm hấp dẫn các bạn trẻ đến để chụp những bức ảnh lưu lại kỉ niệm khi đến vùng đất này.
Cứ mỗi dịp xuân về, núi Bà Đen Tây Ninh luôn là điểm đến hấp dẫn, thu hút nhất của du khách từ khắp thập phương tụ hội, vừa chiêm ngưỡng vừa bái lễ cầu mong sự bình an, hạnh phúc.
Ngày 21/1/1989, núi Bà Đen vinh dự được Bộ văn hóa thể thao và du lịch công nhận là Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh tiêu biểu, nổi bật cấp quốc gia.
Tất cả những điều đó, đã góp phần tạo tiền đề để phát triển cả về kinh tế lẫn du lịch, một nét đẹp đặc trưng vốn có của vùng đất Tây Ninh của Việt Nam.
Bài viết số 2: Thuyết minh về núi Bà Đen – nóc nhà miền Đông Nam Bộ
Với những người đam mê leo núi và muốn khám phá, chinh phục thử thách thì chắc hẳn không thể biết đến núi Bà Đen. Núi Bà Đen có độ cao 986m so với mực nước biển và chính là ngọn núi cao nhất Nam Bộ. Ngọn núi có mây phủ quanh năm nên còn có tên chữ là Vân Sơn.
Núi Bà Đen còn có rất nhiều tên gọi khác. Như là núi Một, núi Điện Bà. Huyền thoại xưa kể rằng khi xưa có cô Lý Thị Thiên Hương ở Trảng Bàng sở hữu nét đẹp lộng lẫy.
Tuy nhiên vì đường tình duyên của mình trắc trở nên cô đau lòng và bỏ lên núi. Thế nhưng lại bị bọn cướp giết chết, xác thì khô đen.
Có một tương truyền khác vào khoảng nửa cuối thế kỷ 18, Trịnh Nguyễn phân tranh khiến cho dân chúng lầm than. Lý Thị Thiên Hương là người yêu của thanh niên Lê Sĩ Triệt, một thanh niên chí lớn vì nước quên thân. Khi chàng lên đường phò Nguyễn Huệ để giữ nước đã chia tay cô.
Cô là một người con gái xinh đẹp nhưng có đức hạnh cao, vẫn luôn một lòng chung thủy với Lê Sĩ Triệt. Thân là một người con gái xinh đẹp mà phải sống trong vòng vây của cường hào ác bá, đến một hôm cô bị cưỡng bức.
Vì để giữ tiết hạnh cô đã không tiếc thân mình gieo mình xuống núi quyên sinh. Ít lâu sau đấy sư trụ trì được cô về báo mộng cho biết nơi mà thân thể cô đang chịu gió sương. Người trụ trì khi ấy tìm thấy thân thể khô đen của cô nên liền đem về mai táng và thờ phụng.
Từ đó người ta gọi cô là Bà Đen, người đời thờ phụng và cầu nguyện cô phù hộ độ trì. Thấy vậy nhà chùa đã lập đền thờ. Hội xuân núi Bà là việc hành hương về chùa vào mùa xuân, hay còn gọi là lễ Thượng ngươn đã là một tập tục quen thuộc của địa phương này.
Nhắc đến Tây Ninh ai cũng sẽ nghĩ đến núi Bà Đen, một quần thể di tích lịch sử-văn hóa và danh thắng, một biểu tượng về đất và người của Tây Ninh.
Núi Tây Ninh bao gồm có 3 ngọn núi là núi Phụng, núi Heo, núi Bà Đen tạo thành. Trải rộng tới diện tích 24km2. 300 năm trước đây nơi đây chỉ là vùng rừng già hiểm trở và hoang vu.
Sau đấy bắt đầu xuất hiện những bước chân của người Việt tới sinh cơ lập nghiệp và khai mở đất đai.
Đồng thời những tăng ni, phật tử cũng đến đây và lập những am, miếu xây dựng chùa chiền để thờ phụng.
Trong số đó thì núi Bà Đen có một hệ thống am, điện, chùa và hang động thu hút khách tứ phương đến viếng lễ mỗi năm đều đặn.
Sách Đại Nam nhất thống chí có ghi về núi Bà Đen rằng: “Linh Sơn cách Tân Ninh 20 dặm về phía tây bắc, hình núi cao chót vót là trấn sơn của tỉnh, phía tây giáp địa giới Cao Miên, lưng núi có chùa đá ít người đi đến”.
Lịch sử của núi Bà Đen được tô đậm với những truyền thuyết huyền bí, Linh Sơn thánh mẫu, hệ thống am, chùa cùng với những sự kiện về cuộc kháng chiến chống ngoại xâm.
Không những vậy không hổ danh là núi cao nhất Nam Bộ, cảnh quan hùng vĩ nơi đây đã tạo thành một khu di tích lịch sử-văn hóa nổi tiếng cả nước. Cho đến ngày nay núi Bà Đen vẫn thu hút nhiều du khách từ khắp nơi trong nước đến chiêm bái và leo núi trải nghiệm.
Năm 1983 con đường dài 11km từ thị xã Tây Ninh đến núi đã được trải nhựa và trang bị hệ thống điện lưới quốc gia đã nối mạng đến núi.
Tại khu di tích các cơ sở hạ tầng cũng được xây dựng hoàn chỉnh lại. Chùa Hang, con đường từ chân núi đến chùa Bà được nâng cấp và mở rộng. Không những vậy còn có thêm hệ thống nhà trạm dừng chân cho khách đến hành hương.
Đầu năm 1998 hệ thống cáo treo từ chân núi lên chùa Bà cũng được xây dựng và đưa vào sử dụng. Để đáp ứng lượng du khách đông đảo nên có nhiều dịch vụ khác đã được xây dựng và đáp ứng để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho du khách.
Trước thời kỳ chiến tranh tàn phá thì núi Bà Đen có thảm động, thực vật rất phong phú như những lại gỗ quý hiếm, những loại động vậy như ốc, dơi, thằn lằn, cheo, mễnh,… và các lại rau, quả có giá trị.
Tuy nhiên ngày nay do hoạt động khai thác bừa bãi nên sự đa dạng hóa tại núi Bà Đen đã giảm đáng kể. Bởi vì cấu tạo địa chất của nơi đây nên đã tạo nên nhiều hang động tự nhiên.
Cũng bởi có vị trí chiến lược quan trọng nên núi Bà Đen đã đóng vai trò quan trọng trong suốt 2 cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc.
Điện Bà nằm ở độ cao 350m. Gồm có chùa Thượng (chùa Thượng) và chùa Hang. Điện Bà là nơi thờ Bà Đen hay còn gọi là Linh Sơn Thánh Mẫu. Những huyền thoại như Sự tích Nàng Đênh, truyện Lý Thị Thiên Hương,… được nhân dân truyền tụng nhau.
Điện Bà là một hang động được cải tạo từ một mái đá tự nhiên nhô ra. Điện Bà có cửa rộng 6m, vòm mái cao 2,5m. Hai bên dùng gạch ốp sát vách đá và ở giữa điện có cột gạch chống đỡ. Vòm mái trước được xây thêm nên thành một nhà điện dài 8m.
Đây là nơi cho phật tử chiêm bái và hành lễ. Trong động có thờ các tiên nữ và thờ cốt Bà (tượng Bà).
Mỗi ngày trong năm lúc nào cũng có người hành hương về núi để lạy Phật, viếng bà. Với những thiện nam, tính nữ từ khắp nơi thường viếng Bà vào tháng giêng hằng năm để xin lộc và cầu tài.
Đặc biệt hơn chính là ngày vía Bà, ngày mùng 5 tháng giêng là thời điểm đông nhất. Có hàng vạn hàng chục người đến viếng lễ.
Vào ngày 21/01/1989 Bộ Văn hóa-Thông tin công nhận núi Bà Đen là Di tích lịch sử và danh thắng cấp quốc gia. Sở hữu hệ thống hang động, cảnh quan thiên nhiên ngút ngàn cùng lối kiến trúc đậm chất tôn giáo đã làm núi Bà Đen trở nên độc đáo hơn.
Nơi đây mang trong mình một nét đẹp hòa quyện giữa nét đẹp thiên phú và nét đẹp nhân tạo. Mỗi người đến đây đều sẽ được hòa quyện với thiên nhiên và cảm giác nhẹ nhõm lòng mình.
Núi Bà Đen chính là một biểu tượng tiêu biểu cho đời sống tâm linh của dân tộc ta cũng như là cội nguồn của thềm sinh thái đất nước.
Qua một số bài thuyết minh về núi Bà Đen Tây Ninh ở trên, ngoài việc có thêm tư liệu tham khảo cho đề tài này, chúng ta còn hiểu thêm về một trong những danh lam thắng cảnh của đất nước cũng như biết thêm một điểm du lịch lí tưởng.